Czy pies może mieć stres jelitowy?
Jak emocje wpływają na zdrowie trawienne psa
Wstęp – więcej niż tylko brzuch
Czy Twój pies miewa luźny stolec po burzy, przestaje jeść po wizycie w hotelu dla zwierząt, albo nagle zaczyna się drapać po powrocie z podróży?
To wcale nie musi być przypadek.
Tak jak u ludzi, jelita psa są ściśle połączone z jego emocjami. Naukowcy od lat badają tzw. oś jelitowo-mózgową (gut-brain axis) — system dwukierunkowej komunikacji pomiędzy układem nerwowym a mikrobiomem jelitowym.
Kiedy pies przeżywa stres, jego organizm nie reaguje tylko psychicznie — reaguje też fizjologicznie, a jednym z pierwszych obszarów, które cierpią, jest właśnie układ trawienny.
Jelita psa – jego drugi mózg
W jelitach psa znajduje się ogromna sieć neuronów — tzw. enteralny układ nerwowy, który funkcjonuje częściowo niezależnie od mózgu. To dlatego naukowcy określają jelita mianem „drugiego mózgu” (Gershon, The Second Brain, 1998).
Dodatkowo w przewodzie pokarmowym psa znajduje się ponad 70% komórek odpornościowych (Wernersson et al., Veterinary Immunology & Immunopathology, 2020).
Oznacza to, że zdrowie jelit ma bezpośredni wpływ na odporność, nastrój, energię i ogólne samopoczucie pupila.
Jak stres działa na jelita psa
Kiedy pies odczuwa stres — np. samotność, hałas, podróż, zmianę otoczenia — jego ciało wydziela kortyzol i adrenalinę.
To naturalna reakcja „walcz lub uciekaj”. Ale jeśli stres trwa dłużej, hormony te zaczynają zakłócać pracę jelit.
- Zwolnione lub przyspieszone trawienie: pojawia się biegunka lub zaparcia.
- Zmiana mikroflory jelitowej: stres może zmniejszać liczbę pożytecznych bakterii (Lactobacillus, Bifidobacterium), a zwiększać patogeny (Bailey et al., Physiology & Behavior, 2011).
- Stan zapalny: długotrwały stres prowadzi do mikrozapalnych zmian w błonie śluzowej jelit, co zaburza wchłanianie składników odżywczych.
- Spadek odporności: jelita „przepuszczają” więcej toksyn, co może zwiększać podatność na infekcje skórne, uszne czy dróg moczowych.
Objawy stresu jelitowego u psa
Zwróć uwagę na powtarzające się, „nieoczywiste” sygnały:
- okresowe biegunki bez zmiany karmy,
- nadmierne mlaskanie, ślinienie się, trawienie z głośnymi dźwiękami,
- utrata apetytu lub wybredność,
- nagła zmiana zapachu oddechu,
- lizanie łap lub okolic brzucha (napięcie nerwowe),
- apatia, wycofanie lub przeciwnie – nadpobudliwość.
Co robić, gdy podejrzewasz stres jelitowy?
1️⃣ Obserwuj rytm dnia i powiązania
Zapisz, kiedy występują objawy – po jakich wydarzeniach (np. po podróży, burzy, dłuższym zostaniu samemu). To pomoże weterynarzowi ocenić, czy mamy do czynienia ze stresem, alergią, czy infekcją.
2️⃣ Zapewnij rutynę i poczucie bezpieczeństwa
Psy kochają przewidywalność. Stałe godziny karmienia, spacerów i odpoczynku redukują kortyzol i stabilizują mikrobiom.
Jeśli wiesz, że pies przeżywa trudny okres (np. przeprowadzka), ogranicz nagłe zmiany.
3️⃣ Dbaj o mikrobiom
Badania (Schmitz et al., Frontiers in Veterinary Science, 2023) potwierdzają, że suplementy łączące pre-, pro- i postbiotyki wspierają równowagę bakteryjną i redukują skutki stresu.
Prebiotyki (np. inulina, FOS) to „pożywienie” dla dobrych bakterii, probiotyki (np. Bacillus coagulans, Enterococcus faecium) wprowadzają korzystne szczepy, a postbiotyki wspierają regenerację błony jelitowej.
4️⃣ Ustal delikatny schemat żywienia
W okresach stresu lepiej podawać mniejsze, częstsze posiłki, unikać ciężkostrawnych mięs i tłustych resztek.
Ciepła, wilgotna karma lub lekkie gotowanie pomagają psu przyswajać składniki bez obciążania układu pokarmowego.
5️⃣ Stymuluj naturalne sposoby wyciszenia
Zabawki węchowe, maty do lizania, spokojne spacery o stałych porach — to sposoby, które działają jak „psi mindfulness”.
Badania (Horváth et al., Applied Animal Behaviour Science, 2019) pokazują, że aktywność węchowa obniża tętno i poziom stresu u psów.
Rola opiekuna – czyli jak więź wpływa na zdrowie
To właśnie Twoja obecność, ton głosu i spokój działają na psa najlepiej.
Z punktu widzenia biologii, psy dosłownie „czytają” nasz układ nerwowy — w chwilach stresu synchronizują poziomy kortyzolu z człowiekiem (Sundman et al., Scientific Reports, 2019).
Oznacza to, że Twój spokój wspiera jego spokój. Dlatego warto uczyć się nie tylko, jak uspokajać psa, ale też jak regulować własne emocje w jego obecności.
TrueBond to właśnie to: więź, która uzdrawia – od emocji po jelita.
Kiedy do weterynarza
Jeśli objawy (biegunka, wymioty, brak apetytu) utrzymują się ponad 48 godzin lub pies staje się ospały, odwodniony czy ma krew w kale, nie zwlekaj – potrzebna jest diagnostyka.
Lekarz może zlecić badania kału, krwi, a także zalecić dietę weterynaryjną i suplementy wspierające mikrobiom.
Podsumowanie – zdrowe jelita, spokojny pies
- Stres u psa to nie tylko zachowanie – to reakcja całego organizmu.
- Jelita są jego drugim mózgiem – i głównym centrum odporności.
- Długotrwały stres zaburza mikrobiom i może prowadzić do problemów trawiennych.
- Pomagają: rutyna, kontakt, wsparcie jelit i spokojna obecność opiekuna.
Dbając o emocje swojego psa, dbasz też o jego ciało. Bo zdrowie fizyczne zaczyna się od spokoju – i od relacji, która daje bezpieczeństwo.